Skip to main content

Zaiman Miphun in Ding Kuul?



Kawl (Bamar) te in, "Kachin ram ah Kachin mi ian umh lo maan Kachin ram ti thil lo. Kachin lek in thu rel thil lo," tiin thu bawn de ii. Cia bang pah in Zanniat ram ah Zanniat mi ian umh lo, Zanniat in thu rel thil lo in thu fehpui hnak in hlanlai pah tuntian Zanniat ram pui khiah Zanniat in konghoi thil lo, Zanniat in pawlkom ding thil lo in umh ii.

USA le Canada ram bang Democracy rel de ai, cia ram ukdan ah khangsohnak le zalenhnak a pha ngai hnak umh bang pah in a pha lo hnak ling tlang lo kin tam ii. Burma (Myanmar) ram heh USA le Canada bang in uk tuh selai miphun in ram nai kuul tuh lo ii. USA ah miphun in dinghnak ram (State) umh lo ii. Cia bang pah in Canada ah miphun in dinghnak ram (Province) umh lo ai, Mirang miphun phunkhat French te ca ruat in Quebec ram (Province) ian umh ii. USA le Canada ram khiah he ram naitu miphun ngaingai te khiah Mirang te in a ram sut sah sio in, he ram naitu te sawn mi bang lo in cang ruai sio in, miphun in ding lo hnak USA le Canada ram in cang ruai hnak ii.

Burma ram buaihnak muril ngaingai sik fangin Kawl (Bamar) miphun le Daingyinta (ram nai miphun) karlak remdun thil lo hnak, ram le thunaihnak cuh dun hnak in tuntian rem thil lo in buaihnak phuncang in umh hnak ii. Burma ram dinhmun in USA le Canada bang in miphun in thu nai lo hnak ram in ding thil lo tihnak a lin ii. Ciamaan, Burma ram in a kuul hnak tu miphun in dinghnak Federal Democracy ram ii.

India ram khiah miphun phuncang in dinghnak Federal ram phunkhat ii. Kin hiang ai Mizoram khiah miphun in dinghnak ram (State) ii. Mizoram ah India ram mi te tlawn thil napui, umh thil lo ii. India mi napui Mizoram pua in, hlaice in Kala te lut tuh lekhaw sianghnak (Inner Line Permit) ngen kuul ai, a sianghnak camcu bangin umh kuul ii. Mizoram khiah ram pakhat dinhmun in thunaihnak sang roh nai in ding ii. Cia bang miphun in dinghnak ram phuncang hmang in Burma ram heh Federal ram in ding fang ian in ram buaihnak dap thil tuh ai, khangso thil tuh ii.

Burma ram huap in miphun in ram (State) ding kuul bangin cia ram song ah miphun niuniu in pupa san in dinghnak ram khiah kilkhawldun tuh hnak ii.

Hlanlai pah Chin State uk dun dan kin siik fangin miphun in nai cia hnak ram dinhmun in ukdun lo ai, Kawl te daihdan in Khua in ukhnak (Township) in ukhnak in fehpui ii.

Zanniat miphun le ram dinhmun in Federal ram (State) thar ah hlanlai pah Kawl te daihdan in ukhnak Khua (Town) hmang in ukdunhnak heh thil pha i tuh lo hang ii. Kin hiang ai Mizoram State song ah Mara Autonomous, Lai Autonomous le Chakma Autonomous tiin Mizo tihnak hnia ah felfai ngai in umh thil ii.

Chin Federal State ah Zanniat dinhmun ruat fangin:
1) Pupa san lai pah ram (ancestral land) kau roh nai.
2) Pon/pong a ce in nai.
3) Miphun daan (culture, tradition) nai liang ii.

Burma ram ding tuhin Panglong Lungkhimhnak lai ah Chin in hotu 3 songin Zanniat in Miuk Pu Hlur Hmung in hming nganhnak in laivum ah Burma tihnak ram thar ding ben tu dinhmun in, Chin song ah Zanniat in pupa ram heh zalen ngai in hmang thil tuhin, ukdun thil tuhin le mah miphun in kulsamhnak bangin khangsohnak tawlrel thil tuhin Zanniatram (Zanniat Autonomous) ding kuul rori ii.

Comments

Popular posts from this blog

TUNTENG KAWLRAM POLITICS RUATLANGIN

Aung San in Burma ram ding tuhin Chin, Kachin le Shan miphun te sawm in Panglong Agreement ciah 1947 kum ah sign tlang ii. Cia ben, rampum huap Election nai ai, Aung San in konghoihnak party AFPFL (Anti- Fascist People's Freedom League) in nehhnak co ai, ramuk tuh dan Danhampui (Costitution) thar bawn tlang ii. Aung San tu 1947 July hla ah mah le cabinet pervo nai veksen tluk ciah rek tuar lio ii. Aung San umh lo hnua 1948 kum January 4 nia ah Burma ram independent ngah ai, Aung San in bawnhnak Danhampui ciah hmang cih ai, ciah heh 1947 Constitution tiin ko ii. General Ne Win in 1962 kum ah ralkap hmangin dinglai cozah lon lio ai, 1947 Constitution ciah lon lio ii. Cie pah Ne Win in cozah thar Revolutionary Council ding ai, cia hmangin kum 12 Kawlram uk ii. Kum 12 cetin uk hnua ah Ne Win in 1973 kum ah amah daihdan in rampum huap lungkhimhnak bawn ai, cia lungkhimhnak in 1974 kum ah cozah thar BSPP (Burma Socialist Programme Party) ding ai, cia party hmangin Ne Win in Kawlram pehzo...

TOWNSHIP UKHNAK LE MIPHUN IN UKHNAK RAM DINHMUN RUATIN

Kin Chin miphunpui huap in kin politics fehpuidan sik fangin Tribal Politics in kin buai ber ngio. Pupa san in kin naihnak ram nai thil tuh kin thupui ber in laar. 1948 kum ah Burma ram din pah Chinland ukdun tuh dan Chinmi upa te in idea fumfe nai cia lo hnakin tun kum 77 kin khim zo tian ram uk tuh dan ah kin buai miahmo lai. Chinland heh 1948 kum ah Burma ram ding fangin Chin Special Division tiin ding hnak ii. Chinland heh 1974 kum ah Chin Special Division tihnak Chin State in cang ai, tuntian Chin State ii. Kawl in tu State (Pyi) kin ti lo ai State tahin niam sawn Pyine kin ti ii. Burma ram ding pan in tuntian Chinland ukdan siik fangin ram heh 9 in khan ai, 1948 kum dung ai khuapui hming pe in Township 9 in kin khan ii. Township ukhnak siik fangin pupa san in nai cia hnak ram huap in ukdunhnak i lo hnakin tuntian kin buaihnak ber ii. Town awh bentu miphun te hrang dinhmun pha roh, Town ah thunai ben lo miphun te tu khangso thil lo le hlaihdanhnak phuncang umh de ii. Santehhnak in...

Lushai pon in Facebook ah Chin National Day thu i comment hnak

Link: https://www.facebook.com/share/p/1F559Gh8kK/