ZANNIAT MIPHUN KIN KHAN RIAN RO II HANG - Albert Sanglyen, 2015

September 19, 2023
ZANNIAT MIPHUN KIN KHAN RIAN RO II HANG
Albert Sanglyen
February 14, 2015

Zanniat miphun cihlah kin pu kin pi te heh Kalemyo Kawlrawn ah um teng fangin Kalemyo Sawbwa, Mohnyin Sawbwa le Inwa Siangphurang te lakah raal tawng duun tio manin tun ai kin um hmun Zanniat ram ah Kum 1500 hnua songah ramthar to ii. Kum 300 zolo song um in kin pung ngai fangin Khawlai Tlangriat ti in minung 600 zo lo hmuah Khawlai - Lumbang – Zultu khua te ah pung fangin Locom khua ah khai kin pung ii. Cia khua nih ai tesin faate in khuathar khuat betbo fangin tun San Zanniat ram khiah dim ben ii sing.

Kum 1812 le 1818 lak song ah Tlaisun raal in kin sim fangin Zanniat mi hmuah kin ram in kin hnawt sio manin Kawl rawn, cen Zahau – Hualngo ram le Tedim ram lam ah kin piak sio ii. Tlaisun ah ben tu khai um ruai ii. Kum raipui hnoptlung rimsu tuar hnua fangin Tlaisun hnen ah cer tuh ngen leh ii. Ciaman in, Tlaisun Ceeng in um tuh hlen in thu kham hnak thawn Kum 1830 dungso panin cer leh ii sing. Zanniat ram ah cer leh hnua ah kin pung leh zian zo fangin thinkhat lungkhat in um awng ii sing.
Kum 1889 kum ah Mirang in Lairam sim fangin Tlaisun uk tu upa ber Con Bik le amah tlangsuak pui te uk hnak songah um ii sing.

Kum 1892 kum fangin Mirang in Balai khua ah Mangki, Zipeng le Vuanthok zung te toh hmasa ber ii. Cia kum fangin Zanniat ram heh hmun 2 in kin khan ii. Cia hmun 2 te heh:

Lumbang Mi uk Lian Awng uk hnak ah Zanniat khua Khawlai, Lumbang le Lati
Tlaisun Mi uk Con Bik uk hnak ah Zultu ai panin ahlang te ziat Zanniat khua le ram hmuah
Zanniat mi rori in thu reel ve hnak nai lo napui sing khaw, Mirang Acuzah in Kum 1892 fangin Zanniat Ram heh hmun 2 ah kin khan ta te heh Ahmasa ber Zanniat mi kin khan awng hnak tluanthu ii. Cia tih in kin khan awng hnak heh thinlung song ah vong hlen tu te um awng de ii.

Mirang Acuzah in kin khan bur bo manin Lian Awng uk hnak Zanniat khua hmuah Zanniat Sakta ti le Con Bik uk hnak Zanniat khua le ram hmuah Zanniat Hlangta ti in Lai khuasong ponka suak hnak ii thai ii.
Ciatih in khuasa zianzo lak teng Kum 1939 kum ah Second World War Japan Raal pui suak ii. Kum 1945 fangin raal bo ii. Raal bo sawng November 1945 pan pah Mirang Acuzah in Zanniat Hlangta hmuah khiah Tlaisun Mi uk Van Hmung uk hnak songin long in Lumbang Mi uk Hlur Hmung uk hnak ah kop leh manin Kawlram Independence January 4, 1948 nia tian Zanniat miphun le ram hmuah Zanniat Mi uk in uk hnak ah um khat liang awng ii sing.
 
Kawlram Independence ngah fangin uk daan thleng sio ii. Ciaman in, Interim Council Chairman Hlur Hmung le member Khup Sin, Khuah Bik te in May 8, 1949 tian uk ii. Cia hnua May 9, 1949 ai pan in Lumbang khua ah Zanniat Circle No. 1 toh in uk tu Circle Chairman Hlur Hmung ii. Cen, Zalang khua ah Zanniat Circle No. 2 toh in uk tu Circle Chairman Thang Ci ii.

No comments:

Powered by Blogger.